Zo breng je je buxus in vorm
Buxus snoeien
Als piramide, als bol of gewoonweg als haag : de buxus is een van de meest veelzijdige houtgewassen in de tuin en is daarom ideaal voor de creatie van ware kunstwerken. In dit artikel ontdek je welke snoeibeurt jouw buxus nodig heeft en hoe je daarbij te werk gaat.
De kunst van de buxus - van spiraalvorm tot sculptuur
Als je nog op zoek bent naar creatieve designelementen voor je tuin, dan is de buxus de ideale oplossing. Als haag, als struik of als kleine boom : dankzij de langzame groei en de fijne, dicht vertakte bladeren heeft een buxus de ideale structuur om in de gewenste vorm gesnoeid te worden.
De kunst van het snoeien van houtgewassen (zoals de buxus), ook wel “vormsnoei” of “Topiari” genoemd, maakt al eeuwenlang deel uit van het onderhoud van tuinen en parken. Waarom zou je het niet eens in eigen tuin proberen?
Een buxus wordt niet alleen gesnoeid om een mooi visueel resultaat te verkrijgen - het bevordert eveneens de plantenontwikkeling. Daarom raden we je aan om je buxus regelmatig te snoeien. Meer tips over de verzorging van je buxus vind je in ons plantenportret.
Is een buxus geschikt als haagplant?
Als je op zoek bent naar een groen privacyscherm in de tuin om nieuwsgierige blikken van buren en voorbijgangers tegen te houden, dan is de buxus een goede keuze. De dichtbegroeide plant kan daarnaast ook aangeplant worden als lage haag in de voortuin of om je bloemperk af te bakenen.
Opgelet bij het snoeien!
Omdat buxushagen meestal vrij klein zijn, worden ze zelden als broedplaats voor vogels gebruikt. We raden je echter aan om de haag steeds te controleren op vogelnesten alvorens je gaat snoeien.
Wanneer moet een buxus gesnoeid worden?
Normaliter kan je je buxus van mei tot september snoeien. De hoofdsnoei voer je bij voorkeur eind mei uit, bijsnoeien kan tot september. Vanaf oktober mag je niet meer snoeien. Zo krijgen nieuwe scheuten voldoende tijd om te rijpen vóór de eerste vorst optreedt.
- Snoei je buxus op een droge, bewolkte dag. Als er de komende dagen regen wordt voorspeld, stel je de snoeibeurt beter even uit. Langdurige vochtige periodes bevorderen namelijk de ontwikkeling van schimmelziekten (vb. taksterfte) die zich via de snoeiwonden kunnen verspreiden.
- Als je snoeit bij fel zonlicht, kan je je buxus na het snoeien afdekken met een deken of fleece zodat de snoeiwonden niet uitdrogen.
Bij het bepalen van het ideale moment om je buxus te snoeien, speelt - naast het seizoen en de weersomstandigheden - ook de groeivorm van je buxusplant een belangrijke rol. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen 3 verschillende soorten snoei.
Buxus snoeien : 3 manieren
Voordat je naar de snoeischaar grijpt, moet je jezelf de vraag stellen hoe sterk je je buxus moet snoeien : moet de plant enkel in vorm worden gesnoeid? Heeft je buxus een onderhoudssnoei nodig of moet je buxus fors teruggesnoeid worden? Dit hangt eveneens af van de gewenste groeivorm van de buxus.
1. Onderhoudssnoei
Buxussen in hagen of in eenvoudige, geometrische vormen hoeven slechts één maal, in de zomer, bijgesnoeid te worden. Deze onderhoudssnoei bouwt voort op een eerdere vormsnoei, waardoor de boom al een basisvorm heeft gekregen. Hierdoor zal het houtgewas niet meer te veel uitlopen in de herfst en er tot het volgende seizoen verzorgd uitzien.
2. Vormsnoei
De vormsnoei wordt gebruikt om een buxus in complexe vormen te creëren of te onderhouden.
Een vormsnoei wordt idealiter in het voorjaar uitgevoerd, zodra de eerste scheuten enkele centimeters lang zijn. Als je buxus in het vroege voorjaar heeft gebloeid, dan wacht je beter om te snoeien tot de bloemen verwelkt zijn. De bloemen vormen tijdens de zomer namelijk een waardevolle voedselbron voor tal van insecten. De ideale periode voor een vormsnoei is mei of juni. Om te vermijden dat de plant na de bloei teveel energie in de ontwikkeling van zaden stopt, kan je de bloemen afsnijden.
Een tip voor de vormsnoei van je buxus : hoe vaker, hoe beter. Zoals heel wat groenblijvende bomen kan je je buxus meerdere malen per jaar, met tussenpozen van vier weken, in vorm snoeien. Hoe meer details de figuren hebben, hoe vaker je zal moeten snoeien. Kleine correcties kan je meestal tot laat in de herfst uitvoeren.
Je hoeft je trouwens geen zorgen te maken als je je buxus iets te fors gesnoeid hebt of als je niet tevreden bent met het resultaat : je buxus groeit wel terug!
3. Radicale snoei / verjongingssnoei
Bij oudere buxusbomen die al enkele jaren niet meer gesnoeid zijn, of bij buxusplanten die zijn aangetast door ziekten of plagen (vb. taksterfte of buxusrups) is het de moeite om deze te snoeien tot op het verhoute gedeelte. Zo ondersteun je een dichte, gezonde nieuwe groei. Een verjongingssnoei kan je uitvoeren ten laatste in juni, zodat de plant opnieuw dik begroeid is voor de winter.
Hoe moet ik mijn buxus snoeien? Onze 5 tips
- Gebruik het juiste gereedschap : het materiaal moet steeds scherp en schoon zijn, zodat de stengels en bladeren niet beschadigd worden en ziekten niet kunnen worden overgedragen. Voor een eenvoudige onderhoudssnoei kan je een normale heggenschaar gebruiken. Voor grotere snoeibeurten zijn elektrische heggenscharren heel geschikt. Als je een vormsnoei wilt uitvoeren, gebruik dan bij voorkeur een speciale buxusschaar. Die heeft kortere scharen waardoor je nauwkeuriger kan snoeien.
- Touwen en metalen frames : een onderhoudssnoei kan je meestal zonder frame uitvoeren. Als je er echter zeker van wilt zijn dat je buxushaag recht worden gesnoeid, dan kan je een touw opspannen en dit als leidraad gebruiken tijdens het snoeien. Voor complexere vormen kan je metalen frames in de desgewenste vorm gebruiken.
- Groenafval weggooien : leg vóór je begint te snoeien een zeil rond je buxus. Zo kan je het snoeiafval gemakkelijk verzamelen. Als je het snoeiafval op je composthoop wilt gooien, moet je het eerst versnipperen of hakselen.
- Begin klein : als je de uitdaging aangaat om je buxus in een bepaalde vorm te snoeien, doe dit dan stap voor stap en knip niet te veel in één keer af. Zo kom je langzaam dichter bij de gewenste vorm en kan je nog correcties uitvoeren.
- Snoei niet te diep : laat steeds een deel van de stengels, die dit jaar zijn gevormd, staan. Snoei niet te fors, tenzij je van plan bent je buxus radicaal te snoeien. Zo voorkom je lelijke, kale plekken.
Sjablonen gebruiken bij vormsnoei
Wil je creatief aan de slag gaan? Een buxus is de ideale plant om met behulp van een vormsnoei bijzondere figuren in de tuin te creëren - bollen, vierkanten, spiralen of speciale figuren. Als je meerdere buxusplanten in dezelfde geometrische vorm wilt snoeien, vergt dit heel wat oefening en enige vaardigheid.
Sjablonen uit papier of hout kunnen je hierbij helpen. Deze worden op je buxus gehouden en overtollige en te lange takken kan je zo gemakkelijk afsnijden. Als je geen sjabloon wilt gebruiken tijdens het snoeien, begin dan met eenvoudige vormen.
Voorbeeld : zo snoei je je buxus in een leuke spiraalvorm
- Bouw eerst een frame van bamboestokken en ringen van ijzerdraad. Hiervoor zet je meerdere bamboestokken schuin omhooggericht tegen de buxus aan en bind je deze bovenaan aan elkaar vast. Plaats op verschillende hoogten de ringen van ijzerdraad. Je hebt nu de snoeimal voor de kegelvorm gemaakt. Snoei nu de buxus in de hoogte en in de breedte langs de bamboestokken en de ringen van ijzerdraad, tot je een gelijkmatig geknipte heester in kegelvorm hebt gekregen.
- Verwijder het frame. Markeer nu het verloop van de te knippen spiraal door een breed lint in spiraalvorm om de kegelvormige buxus te leggen. Maak het lint onderaan en bovenin de buxus vast en zorg ervoor dat de tussenruimte tussen de omwikkelingen van het lint overal gelijk is. Snoei nu langs het lint een ondiepe spiraalvormige inkeping in de boom.
- Verwijder het lint en knip de ruimten tussen de 'etages' van de spiralen met behulp van een schaar dieper weg. Vanaf nu knip je beetje bij beetje, in meerdere snoeirondes, de tussenruimten van de spiraal dieper weg.
Producten voor een correct onderhoud van je buxus
Deze onderwerpen kunnen je ook interesseren
COMPO. Mooie planten zonder moeite.
Heb je twee linkerhanden of heb je groene vingers? Samen zorgen we voor een groenere levenskwaliteit !