Goudenregen

Met zijn felgele hangende trosbloemen doet de goudenregen, die behoort tot het geslacht "Laburnum", zijn naam alle eer aan. De gouden regen maakt deel uit van de familie van de peulvruchten. Er bestaan twee soorten : de Alpengoudenregen (Laburnum alpinum) en de gewone goudenregen (Laburnum anagyroides). De sierboom komt oorspronkelijk uit Zuidoost- en Midden-Europa waar hij al sinds de 16e eeuw allerlei tuinen en parken opfleurt. Naast de gewone goudenregen en de Alpengoudenregen bestaat er sinds kort een hybride van de wilde soort die bijzonder populair is geworden, namelijk de veredelde goudenregen (Laburnum x watereri). Vooral de variëteit "Vossii" weet te inspireren met zijn bijzonder lange, weelderige bloemtrossen die tot 50 centimeter lang kunnen worden en met zijn aangename geur.

De gewone goudenregen bereikt gemiddeld een hoogte van 5 tot 7 meter terwijl de Alpengoudenregen gemiddeld 4 tot 6 meter hoog wordt. De boom heeft een bossige groeivorm met overhangende takken en karakteristieke bloemtrossen van ongeveer 30 centimeter lang. De goudgele bloemen kan je van mei tot juni bewonderen. Naast de prachtige bloemtrossen ontwikkelt de goudenregen ook lange, boonvormige peulen van zes tot acht centimeter lang. Deze peulen bevatten aanvankelijk groene en later lichtbruine zaden, die vaak tot verwarring leiden met andere peulvruchten uit de tuin. Dankzij deze peulen heeft de goudenregen ook de bijnaam "bonenboom" gekregen.

Maar opgelet : de goudenregen is een dodelijk giftige plant. Eet daarom de peulen niet op!

De goudenregen is een giftige plant. Alle plantendelen bevatten het zenuwtoxine cytisine dat zowel voor mens als voor dier heel giftig is. Vooral de rijpe zaden zijn bijzonder gevaarlijk omwille van het hoge cytisinegehalte. Ook de bloemen en scheuten bevatten gif. Na inname kunnen ernstige symptomen optreden zoals braken, maagkrampen, problemen met de bloedsomloop, spiertrekkingen en zweten. Het eten van de zaden kan zelfs leiden tot verlamming van de luchtwegen, met de dood tot gevolg.

Omdat de peulen eruit zien als bonen, kunnen kinderen ze vaak zien als bonen- of erwtenpeulen. Plaats daarom geen goudenregen in de tuin als je kinderen of huisdieren hebt. Als er een goudenregen is aangeplant in de buurt van een speeltuin, raden we je aan om je kind erop te wijzen dat de plant heel giftig is.

Aangezien de goudenregen in Midden- tot Zuid-Europa vaak terug te vinden is op rotsachtige steppen en droge graslanden, wordt je boompje bij voorkeur in een zandige, kalkrijke bodem aangeplant. Een goudenregen voelt zich echter ook goed in een normale tuingrond met een evenwichtige hoeveelheid zand en klei. Het is belangrijk dat overtollig water gemakkelijk kan weglopen.  

Je goudenregen heeft zon nodig om zijn indrukwekkende bloemtrossen te kunnen ontwikkelen. Kies daarom een zonnig tot half-schaduwrijk plekje uit, verwijderd van schaduwrijke bomen en andere planten. Houd er rekening mee dat de boom drie tot vier meter breed kan worden, plan dus zeker voldoende plaats in.

In de tuin kan de bladverliezende boom probleemloos als alleenstaande plant worden aangeplant. Toch kan je je goudenregen ook combineren met andere planten zoals sieruien of paarskleurige seringen. De mooie bloemen zijn niet alleen een lust voor het oog, maar ook een ware voedselbron voor hommels! In klassieke Engelse tuinen wordt een goudenregen vaak gebruikt om pergola's te ontwerpen. 

Belangrijk : kies de standplaats voor je goudenregen zorgvuldig uit. De boom heeft namelijk heel gevoelige wortels en mag je bij voorkeur niet meer verplanten.

Een goudenregen kan je in de lente in de vollegrond aanplanten. Zo krijgt de boom nog voldoende tijd om in te wortelen tegen de winter. Dit is vooral heel belangrijk in koudere regio's.

Zo ga je te werk :

1. Plaats de wortelkluit van je goudenregen net vóór de aanplanting enkele minuten in een emmer met water zodat de wortels zoveel mogelijk water kunnen opzuigen.
2. Graaf een plantgat dat minstens dubbel zo groot is als de wortelkluit.
3. Als je tuinbodem nogal zwaar is en veel klei bevat, raden we je aan om deze met een spade los te maken en te vermengen met een portie zand en bodemverbeteraar om de bodemkwaliteit te verbeteren. Zo creëer je de ideale groeiomgeving voor je goudenregen.
4. Omdat de goudenregen het beste gedijt op een steenachtige zandgrond, kan je een laagje hydrokorrels op de bodem van het plantgat strooien. Zo voorkom je wateroverlast.
5. Plaats nu de plant in het plantgat, vul verder aan met de uitgegraven aarde en druk goed aan. Geef vervolgens grondig water.

Een goudenregen kan je eventueel ook in een pot aanplanten. Houd er echter rekening mee dat planten in potten aanzienlijk meer onderhoud vragen en dat de pot voldoende groot moet zijn. Om wateroverlast te vermijden, is het belangrijk dat de bodem van de pot of kuip is voorzien van drainagegaten. Ook hier kan een laagje hydrokorrels op de bodem van de pot bijdragen tot een goede drainage.

Eenmaal je goudenregen is aangeplant in de volle grond of in een pot, is het belangrijk om voldoende water te geven. Zodra de sierplant na enkele maanden is gegroeid, heeft ze minder aandacht nodig.

Een goudenregen in de volle grond heeft meestal voldoende aan de natuurlijke neerslag. Tijdens de droge zomermaanden kan het nodig zijn om extra water te geven. Gebruik hiervoor bij voorkeur regenwater of stilstaand leidingwater. Om te vermijden dat de boom te veel water verdampt, kan je de grond bedekken met een laagje mulch of een bodembedekker (schors, houtchips, ...)  van 3 cm dik.

Een goudenregen in pot moet je regelmatig water geven om te vermijden dat de potgrond volledig uitdroogt. Toch moet je wateroverlast vermijden. Stop steeds eerst een vinger in de potgrond om te controleren of je boom water nodig heeft - is de potgrond op enkele centimeters diepte nog vochtig, dan kan je de gieter nog wat laten staan.

Als je je goudenregen in een voedingsrijke potgrond hebt aangeplant of bij de aanplanting een portie compost in het plantgat hebt gestrooid, dan is je boom van bij de start voorzien van alle belangrijke voedingsstoffen. Zoals reeds eerder vermeld, behoort de goudenregen tot de familie van de peulvruchten - hierdoor kunnen stikstofrijke knollenbacteriën zich aan de wortels hechten en zichzelf zo van de belangrijke voedingsstof stikstof voorzien. Om de groei van je goudenregen te ondersteunen en de boom resistent te maken tegen ziekten en plagen, is het de moeite waard om een extra portie meststof toe te dienen in het voorjaar (maart-april). Zo kan je het houtgewas optimaal voorbereiden op het belangrijkste groeiseizoen.

Een goudenregen wordt bij voorkeur zo weinig mogelijk gesnoeid. De boom kan een snoeibeurt namelijk niet goed verdragen aangezien de snoeiwonden vaak niet goed genezen en beginnen rotten. Aangezien de boom van nature een mooie groeivorm heeft, is het vaak niet eens nodig om te snoeien. Mocht het toch nodig zijn, bijvoorbeeld na een aantasting met een schimmelziekte, dan raden we je aan om de snoeiwonden achteraf te behandelen met een wondafdekmiddel. Zo voorkom je dat ziekteverwekkers de plant binnendringen.

Als je wilt voorkomen dat je goudenregen zichzelf uitzaait met behulp van de zaden, dan kan je de peulen aan de basis afsnijden. Zo zorg je ervoor dat de plant haar energie stopt in de vorming van nieuwe bloemen.

Als de sierboom in het voorjaar werd aangeplant, dan is hij in onze regio's winterhard en heeft hij geen extra winterbescherming nodig. De sterke winterzon kan echter zogenaamde vorstscheuren op de boomstam veroorzaken. De combinatie van koude temperaturen en zonnestraling zorgt voor temperatuursschommelingen in de boom, waardoor de schors uitzet en barst. Om je goudenregen te beschermen kan je de stam omwikkelen met vlies. Een andere optie is het aanbrengen van bomenwitsel - deze substantie zal ervoor zorgen dat het zonlicht weerkaatst en dat de boomstam niet opwarmt.

Ook een goudenregen in pot heeft extra winterbescherming nodig. Plaats de pot hiervoor op een vorstvrije, lichtrijke maar koele plaats in huis.

Een goudenregen vermeerdert zich in de loop der jaren automatisch via de zaden. Mits de goede groeiomstandigheden zal je dus binnenkort kunnen genieten van jonge planten.

Als je zeker wilt zijn dat de nieuwe planten de eigenschappen van de moederplant gaan overnemen, dan kan je je goudenregen vermeerderen via stekken. Hiervoor kan je in mei een stukje van ongeveer 15 centimeter van een al houtachtige scheut afknippen. Verwijder de bladeren en de knoppen van de stek en plaats deze in een glas met water op een lichtrijke plek bij kamertemperatuur. De eerste wortels zullen al na enkele dagen verschijnen. Dan kan je de stekken in de tuin aanplanten. Het is belangrijk dat de jonge plant gedurende de eerste weken voldoende water krijgt zodat ze goed kan inwortelen.

Een goudenregen is heel gevoelig voor schimmelziekten. Vaak worden de bladeren van de boom aangetast door loodglans. Deze plaag is te herkennen aan het grijs verkleurde blad en komt vooral voor bij bomen op schaduwrijke of te koude locaties. Eens je een aantasting opmerkt, moet je de aangetaste takken afsnijden tot op het gezonde hout om een verdere verspreiding te vermijden. De snoeiwonden kan je met een wondafdekmiddel behandelen.

De goudenregen is ook heel populair bij goudenregenluizen. De groene tot zwarte bladluizen zijn meestal zichtbaar op de peulen en de bladeren van de plant. Een aantasting door spint herken je aan de kleine webjes tussen de bladoksels of op de bladeren van je goudenregen. Als de plaag al ver gevorderd is, zal je boom duidelijk minder bloemen vormen. In dat geval raden we je aan om een gewasbeschermingsmiddel op basis van natuurlijke ingrediënten toe te passen.