Slakken

Misschien ken je de situatie wel : je verzorgt maandenlang je vers geplante bloem- of groentebed, tot je op een dag gaten in de dahliabladeren en kale kroppen sla ontdekt. De slijmerige boosdoeners worden snel geïdentificeerd - maar hoe kom je van de slakken af? We laten je zien hoe je hongerige slakken permanent uit je tuin kan verbannen!

De schade die je aan je planten opmerkt, zal meteen heel wat irritatie opwekken. Maar wees voorzichtig : voordat je op de herrieschoppers in de tuin gaat jagen, is het belangrijk om een onderscheid te maken tussen schadelijke en onschadelijke soorten slakken.

Van de zwarte wegslak (Arion hortensis) tot de wijngaardslak - de lijst met verschillende soorten slakken is groot. Deze lijst bevat eveneens enkele soorten die totaal geen schade aan je tuinplanten aanrichten. In feite voeden de meeste slakken zich voornamelijk met dood plantaardig materiaal zonder daarbij je planten aan te tasten. De wijngaardslak is bovendien een beschermde diersoort die bijzonder nuttig is. Deze slakkensoort eet de eitjes van naaktslakken op en zal je zo helpen met je probleem.

Aan de andere kant zijn slakken in de tuin, die uit zijn op levende planten, problematisch. Daartoe behoren de vraatzuchtige akkerslak, de zwarte wegslak en de Spaanse wegslak. Dit zijn naaktslaken die de meeste schade aan je planten kunnen aanrichten. De akkerslak is ongeveer 4 tot 6 centimeter groot en kan je herkennen aan de geelbruine kleur en de netachtige markeringen. De kleine zwarte wegslak wordt 3 tot 5 centimeter groot en is donker gekleurd met geeloranje onderzijde. De geïmmigreerde Spaanse wegslak daarentegen kan tot 14 centimeter groot worden en herken je aan de bruingrijze kleur.

Slijm- en vraatsporen op de planten zijn meestal de eerste tekenen dat slakken zich in de tuin hebben verspreid. Vaak worden hele vruchten, scheuten en bladeren compleet opgegeten. Vooral jonge groenten en groene sla vallen ten prooi aan de slakken. Maar ook bloemen staan op het menu : denk maar aan hosta's, afrikaantjes, dahlia's, ridderspoor en lupines.

Naaktslakken kunnen zich bij gunstige weersomstandigheden snel vermeerderen. De slakkeneitjes zijn meestal overal te vinden waar het vochtig en donker genoeg is. Van de late zomer tot de herfst verstoppen de kleine diertjes hun witgele eitjes graag in groepen onder stenen, in holen of in plantenbakken.

Er zijn een aantal manieren om slakken te bestrijden. De keuze hangt onder meer af van de omvang van de slakkenplaag.

Handmatig verzamelen

Een natuurlijke manier om slakken te bestrijden is bijvoorbeeld door ze handmatig te verzamelen. Daarbij voorzie je ze van schuilplaatsen zoals plantenbladeren of houten planken waaruit je vervolgens de slakken kan halen. Deze "slakkenval" is bijzonder geschikt voor kleinere, beheersbare slakkenplagen.

Biervallen

Ook huismiddeltjes zoals biervallen kunnen eveneens helpen tegen deze ongewenste gasten. Hiervoor vul je een plakke bak voor de helft met bier en plaats je die op de grond. De intense gistgeur uit de bierval trekt de omringende slakken aan waardoor ze in de val kruipen en verdrinken. Deze methode kan echter het risico met zich meebrengen dat slakken uit aangrenzende tuinen ook worden aangetrokken.

Slakkenkorrels

Als je planten compleet zijn kaalgevreten, dan is het manueel verzamelen van de slakken totaal zinloos. Hier zijn slakkenkorrels de veiligste methode. Ze hebben een grote aantrekkingskracht en werken bijzonder doeltreffend. Dankzij de regen- en schimmelbestendigheid heeft het product ook een langdurige werking tegen de ongewenste gasten.

Er zijn biologische slakkenkorrels op de markt die groenten, fruit, kruiden maar ook sierplanten beschermen tegen slakken. De actieve stof - ijzerfosfaat - is toegelaten in de biologische landbouw en is totaal onschadelijk voor egels, vogels of bijen. Ook voor huisdieren is dit milieuvriendelijke ingrediënt compleet veilig. Na opname van het product zullen de naaktslakken zich in hun schuilplaats terugtrekken. Bijgevolg zijn er ook geen slijmsporen en dode slakken in de tuin zichtbaar. Daarnaast zijn er ook strooikorrels beschikbaar op basis van metaldehyde. 

De slakkenkorrels worden idealiter in de namiddag of 's avonds uitgestrooid, aangezien de slakken vooral 's nachts actief zijn. Strooi de korrels niet in hoopjes of in een kring rond de planten, maar wel gelijkmatig in het bloemperk. Volg hierbij in elk geval de doseringsaanbevelingen op de verpakking op. We raden aan de korrels van maart tot april toe te passen. Zo worden je planten tijdig beschermd tegen vraatschade.

Om ervoor te zorgen dat je planten in de toekomst niet worden aangetast door slakken, presenteren we je graag enkele preventieve maatregelen.

Droge omgeving

Slakken houden vooral van vochtige omgevingen. Creëer daarom droge omstandigheden in de tuin om een dergelijke aantasting te vermijden. In het ideale geval geef je alleen water rond de planten. Dit bespaart eveneens water. Slakken zijn ook nachtdieren. Overdag beschermen ze zich tegen de uitdrogende zon. Daarom raden we je aan om je tuinplanten 's morgens water te geven. Zo is de bodem tegen de avond / nacht opnieuw opgedroogd en wordt het voor de slakken moeilijker om zich voort te bewegen. Bij koel en vochtig weer zijn de kleine veelvraten echter ook overdag zichtbaar.

Schelpkalk, zaagsel of kalk

Ook het gebruik van schelpkalk, zaagsel of kalk kan helpen om slakken in de tuin te voorkomen. Kalk heeft een bijtend effect op de slakken. Je kan dus kalk in een ring rond de bedreigde planten strooien. Deze doet dan dienst als fysieke barrière. Let er echter op dat je niet teveel kalk strooit want deze heeft een invloed op de zuurtegraad van de tuinbodem! De drie producten kunnen op het einde van het seizoen achtergelaten worden in de tuin omdat ze dienst doen als bodemverbeteraar, op voorwaarde dat ze gelijkmatig uitgestrooid worden en in de grond worden ingewerkt.

Eitjes aanpakken

Terwijl de volwassen slakken tijdens de winter sterven, overleven hun nakomelingen in de grond. Als je een dreigende slakkenplaag het daaropvolgende jaar wilt voorkomen, kan je de slakkeneitjes in het najaar verwijderen. Gewoonlijk volstaat het om de schuilplaats van de eitjes open te leggen - egels, vogels en de warme temperaturen doen de rest. Als alternatief kan je de slakkeneitjes verzamelen en bij het afval gooien.

Roofdieren

In een natuurlijke tuin zorgen roofdieren helemaal zelf voor de slakken. Met behulp van een natuurlijke beplanting kan je nuttige organismen zoals egels, merels, wormen of padden in je tuin aantrekken. Bied ze geschikte overwinteringsplaatsen aan. In ruil lossen ze je slakkenprobleem op. Ook kippen en Indische loopeenden zijn heel ambitieuze slakkenjagers. Maar let op : door zijn sterke slijm staat de Spaanse wegslak bij de meeste nuttige dieren niet op het menu - alleen de loopeenden eten de ongewenste gasten met plezier op. Je kan ook gebruik maken van speciale aaltjes om de slakken in je tuin tegen te houden.

Planten die onpopulair zijn bij slakken

Een andere manier om een slakkenplaag te voorkomen, is planten aan te planten die niet zo geliefd zijn bij slakken. De meeste soorten gras en varens, maar ook planten met stekelige of harige bladeren die geuren afgeven, vinden slakken niet aantrekkelijk. Ook planten die giftig zijn voor slakken, zullen worden gespaard. Als je geen slakken wilt bestrijden, kan je een "slakkenbestendig" perk aanleggen met bijvoorbeeld vingerhoedskruid, lenteklokjes, druifhyacinten, vlijtige liesjes, monnikskap, korenbloemen, goudsbloemen en fuchsia's.

Slakkenhek of slakkenring

Een andere optie is je bloemperk te beschermen met een slakkenhek. De hoogte van het hekje maakt het de slakken in je tuin onmogelijk om hier overheen te komen. Zo zijn je planten optimaal beschermd. Ook met een koperen slakkenring kan je de slakken op doeltreffende manier op afstand houden. Door een chemische reactie, die wordt veroorzaakt door het metaal en het slakkenslijm, heeft de koperen band een afschrikkende werking op de diertjes. De ring dient daarom als eenvoudig afschrikmiddel om je potten, bakken en verhoogde bloembakken te beschermen.

Verhoogde bloembakken

Tot slot kan je je planten in verhoogde bloembakken en hangende manden aanplanten. Zo zijn ze onbereikbaar voor de hongerige weekdieren.