Gierst in het gazon - wat nu?

Gierst is een onkruidgras - dit betekent een grassoort die ongewenst is in het gazon. Onkruidgrassen vermenigvuldigen zich meestal heel snel. Door hun dichte groei kunnen ze snel je siergrassen verdringen. In tegenstelling tot traditionele onkruiden zijn onkruidgrassen niet tweezaadlobbig maar éénzaadlobbig. Toch wordt gierst in de volksmond vaak 'onkruid' genoemd.

In onze contreien ontkiemen gierstplanten ongeveer vanaf eind mei, afhankelijk van het weer. Gierst houdt namelijk van een warme en erg droge grond. Een minimumtemperatuur van 20°C bevordert de ontkieming. Daarom vind je de plant vooral terug in zonnige gebieden. Het onkruid gedijt echter ook goed in de schaduw.

Gierst bloeit van juli tot september. Dit eenjarige gras zal in de herfst of in de winter vanzelf afsterven door de ongunstige groeiomstandigheden en de vorst. Tegen die tijd zijn de zaden echter al in de bodem terechtgekomen, waar ze meerdere jaren levensvatbaar kunnen blijven. Het probleem zal dus helaas niet vanzelf overgaan.

Vooral gewone gierst (Echinochloa crus-galli), ook bekend onder de naam 'Europese hanenpoot', is het meest wijdverspreid en zorgt voor heel wat problemen in de landbouw. Maïsvelden en rijstvelden worden vaak aangetast door dit onkruid, waardoor de oogst zwaar kan beschadigd raken. In de tuin zal gierst heel snel de grassen verdringen - snel handelen is dus de boodschap!

Gierst wordt soms verward met ruw beemdgras (Poa trivalis) of met kweekgras (Elymus repens). Beide planten behoren tot de familie van de siergrassen die in het gazon breed over de bodem groeien. Ruw beemdgras kan je herkennen aan de roodachtige stengel en de pluimvormige bloeiwijze. De Europese hanenpoot daarentegen vormt zogenaamde deelbloeiwijzen. In tegenstelling tot gierst heeft kweekgras slechts één bloeiwijze aan één bloemstengel.

Gierst heeft niet veel water nodig om te groeien. Daarom vind je dit onkruidgras vaak terug op vrij droge bodems. Kale plekken in je gazon met een warme bodem vormen de ideale groeiomstandigheden voor dit onkruid - je mooie, groene gazon zal snel overwoekerd raken. Ook pas aangelegde gazons lopen een groot risico door de open grondoppervlakken. Aangezien één plant gemakkelijk 1.000 zaden kan produceren en gierst relatief weinig veeleisend is, kan je je voorstellen dat een kleine gierstplant al snel een groot probleem kan vormen. Maar wat kan je doen tegen gierst in het gazon? We hebben een aantal manieren onderzocht :

Helaas volstaat het regelmatig maaien van je gazon niet om van het gierst in je gazon af te komen. In plaats daarvan is ouderwets wieden een doeltreffende manier om gierstplanten te verwijderen. Aangezien de wortels meestal vrij ondiep groeien, is het onkruid relatief gemakkelijk te verwijderen. Hardnekkige exemplaren kan je uitsteken of met een spade uitgraven. Daarbij is het belangrijk dat niet alleen de stengels, maar ook de wortels worden verwijderd.

Soms kan verticuteren van het gazon helpen : na een bemestingsbeurt gaan de stengels rechtop staan en kunnen ze met een verticuteermachine worden verwijderd. Dit is echter geen garantie dat alle onkruiden worden verwijderd. Als je het onkruid vóór de bloei verwijdert, kan het aantal gierstplanten het volgende jaar alleszins worden verminderd. Het is niet aan te raden om de gierstplanten in je gazon af te branden. De grassen kunnen op deze manier beschadigd raken en er is een acuut risico op brand.

Helaas zijn in België geen selectieve onkruidbestrijders meer toegelaten. Terwijl je gierst in een bloemperk kan bestrijden met totale onkruidbestrijders op basis pelargonzuur (vb. COMPO Herbistop Xtreme), zijn dergelijke producten niet geschikt voor toepassing in het gazon. Ze zullen namelijk ook het gras vernietigen.

Gierst verspreidt zich bijzonder goed op zure bodems. Het kan daarom nuttig zijn om de zuurtegraad van de bodem te controleren. Als blijkt dat je grond te zuur is, dan kan je de zuurtegraad herstellen door te bekalken. De gierstplanten zullen zich dan niet meer zo prettig voelen en niet meer zo krachtig groeien. In ons artikel "Gazon bekalken - waarop moet je letten?" ontdek je er alles over.

In de zoektocht naar een oplossing tegen gierst in gazons, kom je af en toe het voorstel tegen om maïzena of maïszetmeel te gebruiken. Vooral in Amerika lijken deze middeltjes te worden getest voor onkruidbestrijding. In het algemeen wordt het gebruik van huismiddeltjes voor de bestrijding van onkruid, ziekten en insecten afgeraden wegens te riskant.

Om gierst op lange termijn uit je gazon te houden, is een goed onderhoud van je gazon heel belangrijk. Hoe dichter, gezonder en krachtiger de grassen, hoe minder ruimte er is voor lastige onkruiden. Zorg ervoor dat de grasmat zo dicht mogelijk ligt in de lente, wanneer de bodemtemperaturen terug beginnen te stijgen en het weer gunstiger is voor gierstplanten.

We raden je aan om te verticuteren in de herfst of in het vroege voorjaar. Zo kan het gazon mooi terug dichtgroeien en worden kale plekken gedicht voordat het gierstseizoen start. Na het verticuteren kan je COMPO Verticuteermix gebruiken om kale plekken op te vullen. Deze graszadenmengeling ontkiemt snel en is duurzaam.  Als het heel snel moet gaan, kan je COMPO Turbo Gazonherstel kiezen.

Begin ook tijdig met het maaien van je gazon in de lente. Het gras begint namelijk te groeien vanaf een temperatuur van 10°C. Regelmatig maaien zorgt ervoor dat het gras breder groeit en gierst het veel moeilijker krijgt. Je kunt de gezonde groei van je gazon ook bevorderen door te bemesten. Meer informatie vind je in ons artikel 'Gazon bemesten gemakkelijk gemaakt'.