Zo haal je je potten en bakken uit hun winterslaap
Het getjilp van de vogels wordt stilaan luider, de geur van de eerste knoppen prikkelt onze neus en de deur naar het terras of balkon mag al iets langer openstaan. Spijtig genoeg ziet het balkon er niet echt uitnodigend uit : overal staan potten bedekt met mos, gevuld met modderige potgrond en kale stengels. Het is hoog tijd om de wintersporen weg te halen en voor de eerste kleuraccenten te zorgen. We tonen jou hoe je je potten en potgrond terug in vorm brengt en we presenteren jou ook enkele voorjaarsbloemen voor je balkon.
Eerste kleuraccenten tegen regen en kou
Hoe vorstbestendig zijn ze?
Sleutelbloemen planten - hoe vorstbestendig zijn ze?
Sleutelbloemen worden ook wel Primula's genoemd. De naam daarvan is afgeleid van het woord 'primus' wat 'de eerste' betekent. Zo kondigde de stengelloze sleutelbloem de lente in februari al aan. Er zijn ontelbaar veel kleurvariaties mogelijk die je balkon in een kleurrijke bloemenoase kunnen omtoveren. Maar wist je dat de sleutelbloem eigenlijk een meerjarige perkplant is? Als je ze in maart of april op een halfschaduwrijk plekje in je bloemperk aanplant, kan ze daar meerdere jaren oud worden!
Helaas maken we het de plantjes soms best wel moeilijk in een bloembak. Vaak kunnen we niet wachten om de grijze wintermaanden wat op te vrolijken en worden de eerste sleutelbloemen al in januari of februari aangeplant. Als vroege bloeiers kunnen sleutelbloemen korte periodes met temperaturen onder het vriespunt doorstaan. Als de pot met de vers aangeplante bloem goed bevriest, zal de sleutelbloem het moeilijk krijgen om er terug bovenop te komen. Om zeker te zijn dat je sleutelbloemen het op je balkon goed doen, koop je ze best pas vanaf begin maart aan. Dan liggen de temperaturen meestal tussen 3 en 10°C en kan de bloem goed groeien. Mochten de temperaturen tot onder de -5°C zakken, kan je de bakken afdekken met een vliesdoek of de bakken voor korte tijd in een koele hal of in de garage plaatsen.
Sleutelbloemen verzorgen
Als je bloemen de eerste weken na het aanplanten goed hebben doorstaan, dan hoef je niet echt rekening te houden met specifieke verzorgingstips om ze in leven te houden. Voor het begieten van je planten is er geen middenweg : sleutelbloemen houden echt niet van langdurig vochtige potgrond maar ook niet van langdurige droogte. De startmeststof in de potgrond is meestal voldoende om de bloemen tijdens de bloeiperiode te voorzien van alle belangrijke voedingsstoffen - je hoeft de plantjes dus niet extra te bemesten.
Om toch enkele weken langer van de kleurrijke bloemenzee te kunnen genieten, is er een simpel trucje : knip verwelkte bloemen steeds af. Dit is zeker handig bij de populaire stengelloze sleutelbloem. Deze variëteit groeit zodanig dicht dat de nieuwe bloemknoppen vaak te weinig licht en lucht krijgen om open te bloeien. Ook de bladeren onderaan mogen regelmatig uitgedund worden. Zo vermijd je dat ze beginnen rotten boven de vochtige potgrond.
Elk jaar opnieuw aanplanten
Ranonkels in bloembakken aanplanten
Je mag ranonkels ten vroegste begin maart in bloembakken aanplanten. De knollen groeien namelijk maar enkele centimeters onder de grond waardoor er gevaar voor vorstschade bestaat. Eenmaal ze goed zijn gegroeid, hebben de voorjaarsbloeiers zoveel uithoudingsvermorgen dat ze de zomerbloemen in juni nog kunnen vergezellen. Voorwaarde hiervoor is een standplaats in de half-schaduw, want in de brandende zon op een zuid-georiënteerd balkon is het veel te warm voor hen. Daar zullen ze veel sneller uitdrogen en verwelken dan op een koelere locatie.
Ranonkels in bloembakken water geven en bemesten
Het kost de plant veel energie wanneer er zware bloemen aan de stengels groeien. Vooral bij moderne ranonkelsoorten op het balkon worden de bloemen steeds groter en talrijker. Om ze te verzorgen, hebben ze veel water nodig - tijdens de zomer kan het zelfs nodig zijn om dagelijks water te geven. Als de sleutelbloemen tot juni moeten bloeien, dan hebben ze extra voedingsstoffen nodig. Voeg daarom om de twee weken een vloeibare meststof voor balkonplanten toe aan het gietwater. Dergelijke meststoffen zijn rijk aan kalium en zorgen voor stevige stengels. Daarnaast zorgen ze ervoor dat de stengels minder snel zullen kraken onder het gewicht van de bloemen.
Ranonkelknollen hergebruiken
Als je ranonkel is uitgebloeid en plaats moet maken voor nieuwe balkonplanten, dan hoef je de knollen niet weg te gooien. Graaf de knol uit, verwijder de resten potgrond en bewaar de knol op een droge, koele plek tot hij in het volgende voorjaar opnieuw kan worden aangeplant.
Robuust en duurzaam
Vergeet-mij-nietjes op het balkon aanplanten
Eigenlijk heeft ze haar naam helemaal niet nodig want de plant laat een grote indruk na. Eigenlijk geeft de plant de voorkeur aan een plekje in de tuin, maar ook in een bloembak zorgt deze voorjaarsbloeier op het balkon voor een kleurrijke toets. Behalve voldoende water geven, stellen deze bloemen geen bijzondere eisen. De delicate, blauwe bloemen houden enkel niet van een plekje in de brandende zon.
Als de vergeet-mij-nietjes in de serre worden voorgetrokken en in volle bloei op het balkon worden aangeplant, zijn ze niet bijzonder winterhard. Wacht daarom tot midden mei wanneer de nachtvorst voorbij is. Door hun compacte groei en licht behaarde bladeren zijn de plantjes heel gevoelig voor meeldauw. Plant ze daarom niet te dicht bijeen en dun het bladerdek een beetje uit zodat de vochtigheid snel kan opdrogen.
Tulpen, narcissen, krokussen
Bloembollen in bloembakken aanplanten
Ook klassieke bloembollen zoals tulpen, krokussen en narcissen voelen zich goed op het balkon. Omdat knollen bij langdurige vochtigheid snel beginnen rotten, is het belangrijk dat je bloembak voorzien is van drainagegaten. Om te vermijden dat de gaten verstopt raken door de potgrond, kan je ze bedekken met stenen of een laagje hydrokorrels. Voor een goede verluchting van de potgrond kan je de grond vermengen met wat zand.
Je plant de knollen het best reeds in de herfst in de bloembakken. Dan zijn de bloembollen niet zomaar enkele van de allereerste bloemen die in het voorjaar uit de grond verschijnen. Ze zijn dan ook duidelijk vorstbestendiger dan de plantjes die je in het tuincentrum aankoopt. Als je de knollen aanplant in de herfst, doe je er goed aan om de bak te beschermen tegen sterke vorst en langdurige regen.
Bloembakken met bloembollen samenstellen
Bloembollen bieden je heel veel ruimte voor creativiteit wanneer je je balkon wilt beplanten. De smalle stengels nemen niet veel plaats in de bloembak in en dit laat toe om in maart nog extra voorjaarsbloeiers bij te planten. Voor een afwisselend, veelkleurig resultaat kan je de zogenaamde lasagnetechniek toepassen. Hierbij plant je de bloembollen in bloembakken in verschillende lagen boven elkaar. Dit doe je in volgorde van groeihoogte : onderaan komen de tulpen en narcissen (met lange stengels). Laaggroeiende bloemen zoals krokussen en druifhyacinten komen hoger - tussen de verschillende lagen breng je telkens een laagje potgrond aan.
Teer maar toch robuust
Driekleurige viooltjes aanplanten op het balkon
Driekleurige viooltjes zijn eigenlijk niet gekweekt om aangeplant te worden op het balkon. Als je ze in de tuin aanplant, dan zullen ze met de jaren in het wild groeien en zich zelfs tussen stenen nestelen. Ben je op zoek naar iets bijzonder robuust voor je balkon? Dan is het driekleurige viooltje de juiste kandidaat!
Voorgezaaide bloemen uit het tuincentrum plant je best vanaf maart op een zonnige tot half-schaduwrijke plaats. Houd rekening met voldoende plaats (ongeveer 20 cm) tussen de plantjes want ze groeien vrij weelderig in een voedselrijke potgrond.
Met uitzondering van regelmatig water geven, stellen de driekleurige viooltjes geen speciale eisen wat betreft verzorging. We raden je aan om regelmatig verwelkte bloemen af te knippen.
Met extra voedingsstoffen kunnen de bloemetjes het uithouden tot in de late zomer. Ook daarna mag je de plantjes niet weggooien. Je kan de bloembak met de plantjes op een vorstvrije en regenbeschutte plaats laten overwinteren.
Bloeit bijzonder vroeg
Bellis op het balkon aanplanten
Als Bellis op het balkon reeds vroeg op het jaar enkele warme zonnestralen kan meepikken, zal je met een beetje geluk vanaf begin maart van de eerste bloemen kunnen genieten. In het voorjaar mogen ze dus een wat zonniger plekje krijgen om hun bloeipotentieel te optimaliseren. Hoe dichter je bij de zomer komt, hoe voorzichtiger je moet zijn. Bloembakken kunnen in de zon fel opwarmen, hetgeen de plant niet goed kan verdragen. Als je bellis in een voedingsrijke potgrond is aangeplant, hoef je niet extra te bemesten. Toch hebben ze steeds voldoende water nodig. Gelukkig zie je het snel aan de zware bloemen als ze onvoldoende water krijgen - dan laten ze namelijk het hoofd hangen.
Omdat bellis heel compact en vlak groeit, verschijnen meeldauw en rot gemakkelijk op de bladeren in het onderste deel van de plant. Controleer de lentebloeier wekelijks en verwijder indien nodig enkele bladeren zodat de rest van de plant gemakkelijk kan drogen. Ook door het regelmatig verwijderen van verwelkte bloemen zal de plant je belonen met een langere bloeiperiode tot in juli.
Potgrond uit het vorige jaar
In de beperkte hoeveelheid potgrond in een bloembak loopt de voedingskringloop niet zoals in de natuur : niet alleen is het aantal bodemorganismen daar veel lager, er is ook nauwelijks vervanging van plantmateriaal door een verrottingsproces.
Om te kunnen overleven in een bloembak, zijn planten aangewezen op extra voedingsstoffen. Daarbij komt dat onze balkonplanten steeds vaker worden gekweekt met het doel om de bloemen op de kleine plantjes zo groot mogelijk te laten worden en de bloeitijd zo lang mogelijk te laten duren.
Hierdoor verbruiken dergelijke bloemvariëteiten meer energie dan anders en zijn de voedingsstoffen in de oude potgrond na een seizoen volledig uitgeput. In deze toestand vormt de potgrond geen goede basis voor nieuwe plantjes, maar daar kan je verandering in brengen! Zolang de potgrond niet verdicht is door regen en wortelresten en de grond niet meer kan worden losgemaakt, kan de oude potgrond opnieuw gebruikt worden.
Plaats de bloembak enkele dagen op een plekje beschut tegen de regen zodat de potgrond kan opdrogen. Graaf de inhoud herhaardelijk om zodat het substraat verlucht wordt. Om ervoor te zorgen dat je balkonplanten alles vinden wat ze nodig hebben om weer te groeien, heb je een meststof met lange werking nodig die alle belangrijke voedingsstoffen bevat.
Mos en kalkvlekken verwijderen
Hoe natuurlijker de pot of de bak, hoe grover het oppervlak van het materiaal. Vooral bloembakken uit klei of terracotta trekken in de winter op magische wijze mos aan. Maar ook kalk en voedingszouten vormen witte randen op de potten. Sommige plantenliefhebbers houden van deze natuurlijke look, maar dat geldt niet voor iedereen...
Mos kan je in het voorjaar met een borstel en lauw water afschrobben. Tegen kalk- en zoutsporen is er een eenvoudig trucje : vul een emmer met een mengeling van azijn en lauw water (verhouding 1/20). Laat de pot een nachtje weken in dit mengsel. De volgende dag kan je de sporen met een borstel heel eenvoudig verwijderen door licht te schrobben.
Producten voor aanplanting van balkonplanten
Deze onderwerpen kunnen je ook interesseren