Paddenstoelen en schimmels in het gazon

Gebakken en verwerkt in een heerlijke roomsaus - het is maar één van de mogelijkheden die champignons, eekhoorntjesbrood en cantharellen bieden. Maar hoe zit het eigenlijk met die paddenstoelen die bij warm en vochtig weer in voor voor- en najaar in het gazon verschijnen? Mogen we blij zijn dat ze er zijn, of moeten we toch voorzichtig zijn?

Het antwoord is vrij duidelijk : je moet opletten met paddenstoelen in je gazon! Ook al zijn het vaak relatief ongevaarlijke soorten, toch zijn ze meestal niet geschikt voor consumptie. Daarnaast kunnen ook giftige paddenstoelen groeien, zoals de vliegenzwam. Reden te meer om voorzichtig te zijn en wilde paddenstoelen in het gazon te verwijderen - vooral als je kinderen hebt. Maar voordat we je laten zien hoe je van de paddenstoelen afkomt, moet je je ervan bewust zijn dat je gazon ook aangetast kan worden door schimmelziektes zoals sneeuwschimmel, sclerotiënrot (dollar spot) of rooddraad.

Schimmelziekten en paddenstoelen duiken vaak op wanneer het gazon het moeilijk heeft. Wateroverlast, een tekort aan kalium, verkeerd water geven of een te grote hoeveelheid stikstof - alles wat het gazon verzwakt, bevordert de ontwikkeling van de schimmel. Net daarom is het belangrijk om preventief op te treden door bijvoorbeeld de correcte dosis voedingsstoffen toe te dienen, correct water te geven en regelmatig te verticuteren.

Met de juiste zorg kunnen schimmelziekten niet alleen worden voorkomen, maar ook worden bestreden. Zo is rooddraad vaak te bestrijden met de juiste bemestingsroutine. Deze stressschimmel is een zwakteparasiet die vooral verschijnt op gazons die te weinig voedingsstoffen hebben gekregen. Ook andere stressfactoren zoals hitte, droog weer en een hoge luchtvochtigheid zorgen ervoor dat het gazon verzwakt en de schimmelziekten vrij spel krijgen. Als je schimmelziekten wilt voorkomen of bestrijden, dan moet je zorgen voor een gezond en stevig gazon.

Om je gazon te versterken en gazonschimmels geen kans te geven, moet je rekening houden met de drie onderstaande maatregelen :

1. Voldoende en evenwichtig bemesten :

Een gazon dat niet voldoende voedingsstoffen krijgt, is de ideale omgeving voor stressschimmels. Daarom is het belangrijk dat je je gazon regelmatig bemest. Idealiter begin je daarmee in het voorjaar, bij de start van het seizoen. Om het gazon van alle belangrijke voedingsstoffen te voorzien, is een complete meststof met langdurige werking de beste keuze. Tijdens de zomer kan je indien gewenst een organische meststof strooien of een vloeibare meststof toepassen. In het najaar zorgt een kaliumrijke meststof voor de nodige veerkracht die de grassen nodig hebben om de winter goed te doorstaan. Het gebrek aan kalium is namelijk een veelvoorkomende oorzaak van schimmelziekten.

Tegelijkertijd moet je bij de bemesting de aanbevelingen op de verpakking zorgvuldig opvolgen. Te veel stikstof kan eveneens de ontwikkeling van schimmelziekten bevorderen. Stikstof is een belangrijk hoofdvoedingselement. Een eenzijdige en overmatige toevoer van stikstof gaat het gazon echter verzwakken en geeft het zo minder weerstand tegen schimmelziekten.

Als je je gazon bemest, moet je dus een meststof met evenwichtige formule toepassen die zowel stikstof als kalium, maar ook andere voedingsstoffen bevat die het gazon nodig heeft om te groeien.

2. Doelgericht water geven

Schimmels voelen zich opperbest in een vochtige omgeving. Als je je gazon te laat op de avond nog water geeft, zal het door de koelere temperaturen slechts heel langzaam opdrogen - opnieuw de ideale omstandigheden voor schimmelziekten en paddenstoelen. Daarom is het beter om je gazon tijdens de vroege ochtenduren te besproeien. Je mag echter ook 's ochtends niet te laat water geven omdat dan het risico bestaat dat de grassen in de zomer verbranden. Daarnaast raden we je ook aan om je gazon eerder minder vaak, maar wel intensiever water te geven. In de zomer, bij warm en droog weer, is het ideaal je gazon één of twee keer per week 15 L water per vierkante meter te geven. Tijdens regenachtige zomers is er logischerwijze minder extra water nodig.

3. Het gazon laten ademen

Je gazon heeft voldoende verse zuurstof nodig om te ademen. Dit kan alleen als je regelmatig het mos en vilt verwijdert. Jaarlijks verticuteren in het voorjaar is daarvoor ideaal. Als de grond op bepaalde plaatsen de neiging heeft om te verdichten (dit herken je aan de plassen die in het gazon blijven staan na een forse regenbui), kan ook een gazonverluchter of gazonroller de gewenste hulp bieden.

Naast schimmelziekten, die dramatische gevolgen kunnen hebben voor je gazon, zijn er ook nog klassieke paddenstoelen die vooral in de lente en de herfst verschijnen. Dit zijn meestal ongevaarlijke paddenstoelen die het gazon echter wel kunnen beschadigen omdat ze concurreren met de grassen om voedingsstoffen en water in de bodem.

De afgesneden paddenstoelen kan je zonder probleem in de afvalzak of op de composthoop gooien. In het laatste geval moet je er echter op letten, dat je de paddenstoelen zoveel mogelijk "verdeelt" en niet allemaal op elkaar legt. Dit zal de afbraak van de paddenstoelen vergemakkelijken.

Het advies om de paddenstoelen te maaien is enkel aan te raden als je bijvoorbeeld een robotmaaier hebt die dagelijks over het gazon heen rijdt en de paddenstoelen reeds in een vroeg stadium aanpakt. Als de paddenstoel zijn hoed namelijk reeds heeft ontwikkeld, zijn er ook ondergronds al miljoenen kleine sporen aanwezig. Als je de paddenstoel dan maait en in kleine stukjes verpulvert, worden de schimmelsporen op het gazon verspreid. Om de paddenstoel in het gazon te verwijderen, snijd je hem bij voorkeur met een scherp mes af en gooi je hem op de composthoop of in de vuilnisbak.

Aangezien paddenstoelen veel water nodig hebben, zou je denken dat je ze gewoon kunt laten uitdrogen. Helaas zal je daarbij vroeg of laat ook je gazon verliezen, want de paddenstoelen hebben een groter uithoudingsvermogen en overheersen het gazon.

Helaas niet. Een klassiek middel, dat bijvoorbeeld gebruikt kan worden tegen echte meeldauw of andere schimmelziekten, is hier praktisch ondoeltreffend. Dit komt omdat schimmels geen planten zijn en geen chlorofyl produceren. Om de schimmelbestrijders te laten werken, heb je bladgroen nodig - zoals bij zieke rozenplanten.