Koffieplant

De koffieplant komt oorspronkelijk uit de bergbossen van Ethiopië en werd vroeger vooral in Arabische landen geteeld - vandaar de botanische naam Coffea arabica. Omdat voor een optimale ontwikkeling van de plant kamertemperatuur voldoende is, is een lichte plek in huis, in een serre of in een kas ideaal. Dit mag gerust een standplaats in de volle zon zijn, maar vermijd wel een plek direct achter het raam, waar te grote hitte zou kunnen leiden tot brandplekken.

Belangrijk is een hoge relatieve luchtvochtigheid van ongeveer 50 - 60%. 's Zomers kan je de koffieplant ook buiten zetten, maar wees voorzichtig: ze houdt helemaal niet van temperatuurschommelingen. Zo lang de temperatuur overdag boven de 20 °C ligt en 's nachts boven de 15 °C, is er echter niets tegen op een verblijf in de buitenlucht.

Een koffieplant voelt zich het beste in goed doorlatende, voedingsrijke aarde met een lichtzure pH-waarde tussen 5,5 en 6,5. Omdat de plant in de regel behoorlijk sterk groeit en dichte wortels vormt, moet je haar ongeveer iedere 1 tot 2 jaar in het voorjaar verpotten in een grotere pot.

Zodra de bovenste aardelaag uitgedroogd is, kan je de koffieplant blij maken met nieuw vocht. Gebruik hiervoor bij voorkeur lauwwarm, zacht water en let erop dat de aardekluit niet in het water staat. Iets waar de plant zeer wel bij vaart en dat tevens hulpbronnen ontziet, is water geven met regenwater. Daarnaast kan je iets goeds doen voor je koffieplant door haar af en toe met de plantenspuit nat te spuiten.

In het voorjaar kan je de koffieplant blij maken met iedere 2 tot 3 weken een extra portie voedingsstoffen. Gebruik hiervoor bij voorkeur een op de behoeften van bloemplanten afgestemde meststof. In de tijd van oktober tot maart volstaat het om iedere 6 weken te bemesten.

Als je van koffie houdt en van een kopje koffie van eigen oogst wilt genieten, moet je flink wat geduld oefenen. Want als alles goed gaat, bloeit de plant op z'n vroegst pas na 3 jaar voor het eerst. De groene, lichtgrijs glanzende bessen die zich vervolgens ontwikkelen, zijn pas rijp als ze een intens rode kleur hebben gekregen - en ook dat kan wel een jaar duren. Als de vruchten, koffiebessen of koffiekersen genoemd, rijp zijn, vallen ze af en kan je ze verzamelen. Om koffie te maken heb je echter niet koffiebes zelf nodig, maar wat erin zit, namelijk de beide zaden, ook koffiebonen genoemd. Verwijder daarvoor zoveel mogelijk rood vruchtvlees en haal de blootliggende koffiebonen eruit. Laat de bonen op een warme plek drogen en draai ze af en toe om. De gedroogde bonen rooster je vervolgens in een pan ongeveer 10 tot 20 minuten op de hoogste stand. Na 1 tot 3 dagen ontvouwen de koffiebonen hun volle aroma en kan je ze malen. Je hoeft nu alleen nog het maalsel te begieten met heet water en je kan genieten van je eerste - met enige moeite bereide - kopje koffie van eigen teelt.

Terugsnoeien is bij de koffieplant eigenlijk niet absoluut noodzakelijk. Niettemin kan je door in het voorjaar regelmatig te snoeien een al te sterke groei inperken en bijvoorbeeld kale plekken voorkomen. Door de scheutpunten in te korten bevorder je de groei van je koffieplant.  Oudere koffieplanten moet je af en toe uitdunnen. Als je je koffieplant wil vermeerderen, zijn de afgeknipte scheuten ideale stekken.

Ook wanneer je je koffieplant uitsluitend binnenshuis houdt, doorloopt ze in het koude jaargetijde een rustfase en moet daarom minder vaak worden begoten en bemest. Let er niettemin op dat de aardekluit steeds licht vochtig blijft. Op enige afstand van een verwarming, bij 15 °C en op een lichte standplaats, voelt de koffieplant zich optimaal.

Als je je koffieplant wil vermeerderen, kan je de nieuwe plantjes het beste als stekken kweken. Knip hiervoor van de middelste scheut, onmiddellijk onder een oksel, kleine takjes van 20 tot 25 cm lengte af en plant iedere stek in een klein potje met teelaarde. Om ervoor te zorgen dat het jonge plantje alle energie in het vormen van wortels steekt - dit duurt in de regel meerdere weken - verwijder je alle bladeren behalve het bovenste bladpaar. Kies voor je stekken een warme, halfschaduwrijke standplaats en gebruik als het kan kalkvrij water voor het gieten.